Ο ιατρός έχει εκπαιδευτεί στην παιδοκαρδιολογία στο παιδοκαρδιολογικό τμήμα του ΑΧΕΠΑ.

Ελέγχονται παιδιά κάθε ηλικίας (από νήπια έως και εφήβους), που παραπέμπονται κυρίως από τον/την παιδίατρό τους ή άλλους ειδικούς ή έρχονται για έλεγχο μετά από οδηγίες από την πολιτεία (εγγραφή στο σχολείο) ή τους αθλητικούς συλλόγους.

Τα παιδιά με καρδιοπάθειες από τη διάγνωση και μετά παρακολουθούνται ανεξαρτήτως ηλικίας και μετά την ενηλικίωση.

Ο έλεγχος εξατομικεύεται και είναι αναίμακτος (π.χ ιστορικό, κλινική εξέταση, καρδιογράφημα, triplex, κ.λ.π). Σε κάθε περίπτωση, όχι μεμονωμένο υπέρηχο.

Το ιστορικό και η κλινική εξέταση είναι κεφαλαιώδους σημασίας. Η υπερηχογραφική εξέταση έρχεται να μας διευκρινίσει και να επιβεβαιώσει τυχόν ευρήματα που προκύπτουν από την κλινική εξέταση.

Οι κατ’ οίκον επισκέψεις γίνονται σε ασθενείς με κινητικά προβλήματα ή κλινήρεις. Σε κάθε επίσκεψη πραγματοποιείται πλήρης κλινική εξέταση με ηλεκτροκαρδιογράφημα, ενώ υπάρχει η δυνατότητα παλμικής οξυμετρίας καθώς και τοποθέτησης holter ρυθμού ή αρτηριακής πίεσης στις περιπτώσεις που κρίνεται απαραίτητο. Υπάρχει η δυνατότητα χρησιμοποίησης φορητού υπερηχοκαρδιογράφου κατόπιν συνεννόησης.

Ο ιατρός είναι πιστοποιημένος στον ΕΟΠΠΥ.

Συνταγογραφεί ηλεκτρονικά φάρμακα (σε απλές ή επαναλαμβανόμενες συνταγές) και εξετάσεις (αιματολογικές και απεικονιστικές) για όλα τα ασφαλιστικά ταμεία.

Η υπέρταση θεωρείται ως ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα υγείας στις ημέρες μας, καθώς πλήττει μεγάλη μερίδα του πληθυσμού και αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, καρδιακή – νεφρική ανεπάρκεια και στεφανιαία νόσο. Υπέρταση υπάρχει όταν η πίεση του αίματος, η οποία ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών, είναι σταθερά υψηλότερη από τις φυσιολογικές τιμές. Το επίπεδο της αρτηριακής πίεσης αποδίδεται με δύο αριθμούς. Ο μεγαλύτερος αριθμός μας δείχνει τη συστολική πίεση ή αλλιώς τη «μεγάλη» και ο μικρότερος αριθμός τη διαστολική πίεση ή διαφορετικά τη «μικρή». Υπέρταση στα ενήλικα άτομα έχουμε όταν η συστολική πίεση είναι πάνω από 140 mmHg ή/και η διαστολική είναι μεγαλύτερη από 90 mmHg. 

Μέτρηση της αρτηριακής πίεσης:

•  Η σωστή μέτρηση της αρτηριακής πίεσης πρέπει να διέπεται από ορισμένους κανόνες για να είναι αξιόπιστη.
• Ο ασθενής να είναι καθιστός και ήρεμος πριν την μέτρηση
• Να λαμβάνονται τουλάχιστον δύο μετρήσεις με μεσοδιάστημα 1-2 λεπτά και να παίρνεται ο μέσος όρος αυτών
• Να χρησιμοποιείται είτε αναλογικό είτε ηλεκτρονικό πιεσόμετρο που να έχει δοκιμαστεί η ακρίβειά του
• Να τοποθετείται η περιχειρίδα στο ύψος της καρδιάς
• Να μετριέται η πίεση και στα δύο χέρια και να λαμβάνεται η ψηλότερη από αυτές
• Να υπολογίζεται παράλληλα η καρδιακή συχνότητα (παλμοί).
• Η μέτρηση της πίεσης πρέπει να γίνεται δύο φορές την ημέρα (μετά την πρωινή έγερση και αμέσως πριν τον βραδινό ύπνο) και όχι σε άλλες

περιστάσεις όπου μπορεί να είναι ψευδώς υψηλή ή χαμηλή λόγω συνθηκών. 

Εργαστηριακές εξετάσεις στην υπέρταση:

Η ανακάλυψη αυξημένης αρτηριακής πίεσης θέτει τον ασθενή σε μια κατηγορία αυξημένου καρδιαγγειακού κινδύνου για επιπλοκές, όπως το
έμφραγμα του μυοκαρδίου, το αγγειακό εγκεφαλικό, η καρδιακή ανεπάρκεια κ.α.

Απαραίτητες εργαστηριακές και απεικονιστικές εξετάσεις με την ανεύρεση υψηλής πίεσης είναι η γενική εξέταση αίματος και ούρων, ο έλεγχος νεφρικής λειτουργίας και οι ηλεκτρολύτες. Επίσης πρέπει να διενεργηθεί βυθοσκόπηση του οφθαλμού, ηλεκτροκαρδιογράφημα, triplex καρδιάς και υπέρηχος νεφρών με στόχο την ανεύρεση επιπλοκών της υπέρτασης στα λεγόμενα «όργανα-στόχους» (καρδιά, εγκέφαλος, νεφρά).

Θεραπεία της υπέρτασης:

Στη θεραπεία της αρτηριακής υπέρτασης χρησιμοποιούνται πολλές κατηγορίες φαρμάκων.

Ωστόσο, πέρα και πάνω από τις θεραπευτικές δράσεις για την υπέρταση, μεγάλη σημασία έχει τόσο η πρόληψη της νόσου, όσο και οι παράλληλες υγιεινο-διαιτητικές παρεμβάσεις:

Διακοπή του καπνίσματος. Τα αυτοκόλλητα νικοτίνης δεν αυξάνουν την πίεση.

Μείωση σωματικού βάρους. Μέση απώλεια 5,1 κιλών μειώνει την πίεση κατά περίπου 0,5-1,0 μονάδα.

Περιορισμός αλκοόλ. Το αλκοόλ καταργεί τη δράση των περισσότερων αντιυπερτασικών. Σύσταση για < 60 mL ποτού ή 240 mL μπύρας την ημέρα στους άνδρες και το μισό από αυτό στις γυναίκες.

Σωματική άσκηση. Μείωση πίεσης κατά 0,3-0,6 μονάδες. Συνιστάται μέτριας έντασης ισοτονική άσκηση 30-45 λεπτά καθημερινά ή τουλάχιστον 3 φορές την εβδομάδα. Η ισομετρική άρση βαρών να αποφεύγεται.
Μείωση άλατος. Η συνέχιση της λήψης άλατος καθιστά ανενεργά τα αντιυπερτασικά και κυρίως τα διουρητικά. Εκτός του αλατιού στο φαγητό,
προσοχή στο ψωμί, αναψυκτικά, τυριά, αλλαντικά και τυποποιημένα τρόφιμα που περιέχουν μεγάλες ποσότητες αλατιού.

Κατανάλωση φρούτων και λαχανικών, περιορισμός κορεσμένων λιπών.

Τα λιπίδια αποτελούν βασικό στοιχείο του ανθρώπινου οργανισμού, απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του. Μεταξύ άλλων, αποτελούν βασικό δομικό συστατικό των κυτταρικών μεμβρανών, αποθηκεύουν σάκχαρα στις λεγόμενες λιπαποθήκες, οι οποίες αποτελούν πηγή ενέργειας για το ανθρώπινο σώμα και παίρνουν μέρος στο μηχανισμό της ανοσίας. Ταυτόχρονα, όμως, η παρουσία τους σε μεγάλες ποσότητες ή η ανώμαλη λειτουργία τους μπορεί να οδηγήσουν στην κατάσταση που ονομάζεται αθηροσκλήρυνση (αθηροσκλήρωση). Η αθηροσκλήρυνση είναι πάθηση των αρτηριών που δημιουργείται από τη σταδιακή εγκατάσταση λιπαρών ουσιών και λιπιδίων στα τοιχώματα των αρτηριών, με αποτέλεσμα τη στένωση και την απόφραξή τους, που μπορεί να οδηγήσει σε έμφραγμα, εγκεφαλικό ή ισχαιμία των κάτω άκρων. Για αυτόν το λόγο θεωρείται σημαντικό να ελέγχονται τουλάχιστον τα βασικά λιπίδια ( χοληστερίνη, τριγλυκερίδια ) στα check-up που κάνουμε. Ο πλήρης λιπιδαιμικός έλεγχος μας δίνει φυσικά μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα.

Ο προαθλητικός καρδιολογικός έλεγχος σε όλες τις ηλικίες έχει προσλάβει μεγάλη έκταση τα τελευταία χρόνια, κυρίως εξαιτίας της μεγάλης δημοσιότητας περιστατικών αιφνίδιου θανάτου στην άθληση.

Ο προαθλητικός έλεγχος έχει σαν πρώτο στόχο την πρόληψη του αιφνίδιου θανάτου στη διάρκεια σωματικής άσκησης. Επίσης όμως σκοπός του είναι και η διάγνωση παθολογικών καταστάσεων που δεν αποκλείουν την πλήρη ή με περιορισμούς αθλητική δραστηριότητα, αλλά απαιτούν ειδικές προφυλάξεις και παρακολούθηση.

Ο προαθλητικός έλεγχος στοχεύει:

Στην έγκαιρη αναγνώριση δυνητικά επικίνδυνων καρδιαγγειακών νοσημάτων που απαγορεύουν τη συμμετοχή σε ανταγωνιστικές αθλητικές δραστηριότητες. Στον έλεγχο της καρδιάς για δομικές βλάβες και αρρυθμιολογικά νοσήματα σε προηγούμενα ασυμπτωματικά άτομα πριν την έναρξη αθλητικών δραστηριοτήτων ώστε να εξασφαλισθεί η όσο το δυνατόν πιο ασφαλής έκθεση τους στην κόπωση. Στον καθορισμό της επιτρεπόμενης αθλητικής δραστηριότητας (σε ένταση και μορφή) για ασθενείς με γνωστές καρδιαγγειακές παθήσεις, επιδιώκοντας τη βελτίωση ή διατήρηση της φυσικής τους κατάστασης. Στην διαφορική διάγνωση παθολογικών ευρημάτων από τις φυσιολογικές προσαρμογές της αθλητικής καρδιάς Στον προαγωνιστικό έλεγχο για την έκδοση πιστοποιητικού ασφαλούς συμμετοχής σε αθλητικές δραστηριότητες.

Περιλαμβάνει καρδιαγγειακό έλεγχο με:

Εξατομικευμένο ιατρικό ιστορικό – Κλινική εξέταση καρδιάς και μεγάλων αγγείων. Ηλεκτροκαρδιογράφημα ηρεμίας. Triplex καρδιάς και μεγάλων αγγείων. Όπου υπάρχουν ενδείξεις πιθανής καρδιακής νόσου ο έλεγχος θα πρέπει να συμπληρώνεται με Δοκιμασία Κόπωσης και καταγραφή Holter.

Καρδιοαναπνευστική Αποκατάσταση είναι η ολοκληρωμένη θεραπευτική αντιμετώπιση χρονίων αναπνευστικών και καρδιαγγειακών παθήσεων.
Περιλαμβάνει διατροφικές, υγιεινο-διαιτητικές, φαρμακευτικές, ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις με κορωνίδα τη συνταγογράφηση εξατομικευμένου προγράμματος άσκησης με ιατρική παρακολούθηση. Ως αποτέλεσμα έχει την αυξημένη ικανότητα του ασθενούς για κόπωση, την επανένταξή του στις καθημερινές δραστηριότητες και τη γενικότερη βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Αφορά κυρίως σε καρδιαγγειακούς ασθενείς με ιστορικό:

• Πρόσφατης καρδιοχειρουργικής επέμβασης
• Αγγειοπλαστικής και τοποθέτησης stent
• Eμφράγματος μυοκαρδίου
• Kαρδιακής ανεπάρκειας
• Αρτηριακής υπέρτασης
• Νεφρικής ανεπάρκειας
• Σακχαρώδους διαβήτη

Ο καρδιολογικός έλεγχος προτείνεται να γίνεται πριν από κάθε εγκυμοσύνη ή στην αρχή αυτής, είτε πρόκειται για φυσιολογική είτε για υποβοηθούμενη.
Η περίοδος της κυοφορίας και η γέννηση του παιδιού επηρεάζουν σε σημαντικό βαθμό το καρδιαγγειακό σύστημα της γυναίκας.
Υπολογίζεται ότι καρδιακή νόσος υπάρχει στο 1% των εγκύων γυναικών.
Η μεγαλύτερη ηλικία των εγκύων γυναικών σήμερα και η αυξημένη συχνότητα καπνίσματος καθιστά τη στεφανιαία νόσο, σπάνια, αλλά και υπαρκτή αιτία καρδιοπάθειας στην κύηση. Η μυοκαρδιοπάθεια της λοχείας, η διατατική μυοκαρδιοπάθεια και λιγότερο η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια αποτελούν επίσης καρδιολογικά προβλήματα στην κύηση.
Ορισμένες λεπτομερείς εξετάσεις κρίνονται απαραίτητες όχι μόνο για να ελεγχθεί η ομαλή προσαρμογή του οργανισμού, αλλά και για να ανιχνευτούν τυχόν άγνωστα προβλήματα.

Οι απαραίτητες εξετάσεις είναι:

Μέτρηση Αρτηριακής Πίεσης για τον αποκλεισμό Αρτηριακής υπέρτασης της Εγκύου: Ως υπέρταση στην κύηση χαρακτηρίζεται η αύξηση της συστολικής αρτηριακής πίεσης κατά 30 mmHg και της διαστολικής κατά 15 mmHg συγκριτικά με τις τιμές τους πριν από την 20ή εβδομάδα κύησης. Όταν δεν είναι γνωστή η τιμή της αρτηριακής πίεσης πριν από την κύηση, τιμές μεγαλύτερες από 140/90 mmHg θεωρούνται παθολογικές.

Κλινική εξέταση: γίνεται ακρόαση της καρδιάς και των πνευμόνων. Βεβαιωνόμαστε ότι δεν υπάρχουν καρδιακά φυσήματα, οιδήματα στα κάτω άκρα.

Ηλεκτροκαρδιογράφημα: αναζητούμε πιθανές διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό. Επίσης αν υπάρχουν ενδείξεις υπερτροφίας της αριστερής ή της δεξιάς κοιλίας της καρδιάς. Τέλος, ελέγχουμε αν υπάρχει κάποιο σύνδρομο που να προδιαθέτει στην εμφάνιση ταχυκαρδιών ή αρρυθμιών.

Έγχρωμο υπερηχογράφημα καρδιάς (triplex): Ελέγχουμε τα τοιχώματα της καρδιάς (προκειμένου να βεβαιωθούμε ότι δεν παρατηρείται υπερτροφία) και των καρδιακών βαλβίδων (για να αποκλειστούν παθήσεις των βαλβίδων- στενώσεις και ανεπάρκειες). Γίνεται επίσης έλεγχος της συσπαστικότητας του μυοκαρδίου και της δομής των καρδιακών κοιλοτήτων και αποκλεισμός των συγγενών καρδιοπαθειών.

Αποφεύγουμε τροφές πλούσιες σε κορεσμένα λιπαρά όπως το κρέας με ορατό λίπος, πουλερικά με πέτσα, λουκάνικα, αλλαντικά, βούτυρο, τηγανιτά, κρέμες γάλακτος, μαργαρίνες, πατάτες τηγανητές, σφολιάτες, μπισκότα, τσιπς. Επίσης το αλάτι και αλατισμένα τρόφιμα όπως παστά, καπνιστά, κονσέρβες, αλατισμένους ξηρούς καρπούς.

Προσπαθούμε να τρώμε τρόφιμα πλούσια σε Ω-3 λιπάρα όπως ο σολωμός, ο τόνος, οι σαρδέλες, τα καρύδια και ο λιναρόσπορος. Προτιμάμε τρόφιμα πλούσια σε μονοακόρεστα λιπαρά όπως το ελαιόλαδο και τα αμύγδαλα καθώς και φυτικές ίνες όπως τα λαχανικά, τα φρούτα, τα όσπρια και τα δημητριακά ολικής άλεσης. Κάποια συστατικά που υπάρχουν στις τροφές είναι η καλύτερη ασπίδα για την καρδιά μας. Έτσι πολύ σημαντικό ρόλο παίζουν κάποια ωφέλιμα λιπαρά, όπως αυτά που υπάρχουν στο ελαιόλαδο ή τα ω-3 λιπαρά οξέα που υπάρχουν στους ξηρούς καρπούς, σε σπόρους και κυρίως στα λιπαρά ψάρια (σολωμό, σαρδέλα κ.λπ.). Επίσης τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πιστοί σύμμαχοι της καρδιάς χάρη στα αντιοξειδωτικά που περιέχουν, όπως και το πράσινο τσάι και σύμφωνα με αρκετές μελέτες ο καφές και το κόκκινο κρασί πάντα φυσικά με μέτρο. Επιπλέον το νερό (πάνω από 5 ποτήρια την ημέρα) φαίνεται ότι μειώνει την πιθανότητα για καρδιακή προσβολή κατά 41% σύμφωνα με αμερικανική έρευνα. Παρακάτω παρατίθενται κάποια από τα πιο σημαντικά καρδιοπροστατευτικά τρόφιμα και ροφήματα, τα οποία περιέχουν τα συστατικά για τα οποία μιλούν οι έρευνες.

Πολλοί ασθενείς που υποβάλλονται σε μείζονα μη καρδιακά χειρουργεία ενέχουν κίνδυνο να εμφανίζουν καρδιαγγειακές επιπλοκές κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Ο κίνδυνος εξαρτάται τόσο από τον ασθενή, όσο και από το είδος του χειρουργείου.

Ο προεγχειρητικός έλεγχος συμβάλλει στην αναγνώριση αυτού του κινδύνου με στόχο την ενημέρωση του ασθενούς, αλλά και του χειρουργού ώστε να ζυγιστούν τα οφέλη σε σχέση με τις πιθανές επιπλοκές με στόχο την μείωση του κινδύνου με ταυτόχρονο μέγιστο όφελος για τον ασθενή.

Όλοι οι ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση πρέπει να εκτιμώνται για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο προεγχειρητικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο προεγχειρητικός έλεγχος θα αναδείξει προβλήματα που μέχρι τότε δεν ήταν γνωστά ή δεν αντιμετωπίζονταν με τον σωστό τρόπο. Ο καρδιολόγος θα λάβει πολλές πληροφορίες από την λήψη λεπτομερούς ιστορικού, από την ενδελεχή κλινική εξέταση και από το είδος του χειρουργείου στο οποίο πρόκειται να υποβληθεί ο ασθενής, και με τη βοήθεια ειδικών μοντέλων εκτίμησης του προεγχειρητικού καρδιαγγειακού κινδύνου θα καθοδηγήσει τον ασθενή αλλά και τον χειρουργό.